Το πιο ατίθασο άλογο

Έχω γράψει, και μάλιστα πλείστες φορές, ότι ο κάθε άνθρωπος κυβερνάται από τη δική του ιδιοσυγκρασία. Εξαρτάται από τη δική του φιλοσοφία. Διακρίνεται από τη δική του νοοτροπία. Στο ίδιο ερέθισμα, με άλλα λόγια, ο κάθε ένας από εμάς αντιδρά διαφορετικά. Την ίδια πληροφορία την μεταφράζει αλλιώς. Τις ίδιες ακριβώς νότες ο καθένας τις ερμηνεύει σαν διαφορετική μελωδία. Δεν θα αναλύσω αν πρόκειται για καλή ή κακή αντίδραση. Απλά επισημαίνω την διαφορετικότητα αυτής. Μια διαφορετικότητα που πηγάζει επειδή έχουμε την τάση να είμαστε κριτές των πάντων. Δείχνοντας, μάλιστα, ιδιαίτερα βιαστική διάθεση. Κι όταν συμβαίνει αυτό, τότε, συχνά, σχεδόν πάντα δηλαδή, η κριτική είναι άδικη, σκληρή και άστοχη. Γκαραντί.

Θυμάμαι, κάποτε, που έδινα ένα μάθημα στο Πανεπιστήμιο. Η ιδιαιτερότητα προσδιοριζόταν στο ότι το μάθημα δινόταν προφορικά. Βρισκόμαστε, λοιπόν, έξω από την αίθουσα και περιμένουμε τον καθηγητή. Ξάφνου, αντιλαμβάνομαι ότι κάτι τσουλάει στραβά. Παγώνω την εικόνα και διαπιστώνω ότι αρκετοί συμφοιτητές μου είχαν λυγίσει, με την κυριολεξία της λέξης, από το άγχος. Μα καλά, σκέφτηκα, αν συμπεριφέρονται έτσι για ένα μάθημα που δίνεται προφορικά, τι θα κάνουν όταν η ζωή τούς παρουσιάσει μεγαλοπρεπώς τα πραγματικά προβλήματα; Οι σκέψεις αυτές διαλύθηκαν βίαια από την παρέμβαση δυο συμφοιτητρίων μου. Με πλησιάζουν και μου λένε: «Δεν διάβασες, ε;». Αναρωτήθηκα, πιστεύω εύλογα, πως σκατά κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα. Κι όταν εξέφρασα αυτό το ερώτημα προς εκείνες, μου απάντησαν το αμίμητο: «Μα δεν φαίνεσαι αγχωμένος!». Δυστυχώς αυτή η κατάσταση με ταλανίζει ακόμα και σήμερα. Και συχνά πολύ δυσάρεστα. Στη συντριπτική πλειοψηφία προκαλείται από το γυναικείο φύλο, οι μεταφραστικοί μηχανισμοί του οποίου μάλλον χρειάζονται ολοκληρωτικό ρεκτιφιέ. Επειδή με βλέπουν ψύχραιμο και υπομονετικό, θεωρούν ότι δεν νοιάζομαι, δεν ενδιαφέρομαι, δεν προβληματίζομαι, δεν δρω. Μιλάμε για άκρως επιφανειακή προσέγγιση. Που βρίθει ελλειμματικής λογικής. Για να μην πω τίποτα χειρότερο. Αλλά είπαμε: ο κάθε άνθρωπος κυβερνάται από την δική ιδιοσυγκρασία. Εξαρτάται από τη δική του φιλοσοφία. Διακρίνεται από τη δική του νοοτροπία. 

Τα ίδια ισχύουν και σε άλλες περιπτώσεις. Ανόμοιες μεταξύ τους. Για παράδειγμα, στον έρωτα. Ο κάθε ένας ζει τον έρωτα διαφορετικά. Τον αντιλαμβάνεται με το δικό του τρόπο. Προσοχή: μιλάω για έρωτα· αυθεντικό, γνήσιο, κι όχι για ενθουσιασμούς ή συγκάλυψη ανασφαλειών. Άλλο το ένα, άλλο το άλλο. Τέλος πάντων. Ας μην ξεφύγουμε. Η προσωπικότητα του ανθρώπου, λοιπόν, συνιστά εξέχον εφόδιο στην υπεύθυνη προσπάθεια που διεξάγει ως προς την επίτευξη των στόχων του. Οι περισσότεροι, βέβαια, κάπου στην πορεία ξεφεύγουν. Παρεκκλίνουν. Γιατί συμβαίνει αυτό; Υπεύθυνο καθίσταται ένα εκρηκτικό μείγμα προσωπικών χαρακτηριστικών που πυροδοτεί τον εκτροχιασμό. Και δεν αναφέρομαι μόνο στις αφροδισιακές ιδιότητες της εξουσίας. Με την εξουσία, ως γνωστόν, μεγάλο ναρκωτικό, χωρίς κέντρο απεξάρτησης, να εκφυλίζει ιδέες, πρόσωπα, θεσμούς, πολιτικές και αξίες. Να φθείρει, δηλαδή, και να μεταλλάσσει συμπεριφορές. Όχι, βέβαια. Ούτε αφήνω υπόνοιες, χαλαρές ή έντονες, για τον δεδομένο εθισμό που προκαλεί η δημοσιότητα. Δεν χρειάζεται να διαθέτεις εξουσία ή να είσαι διάσημος, επώνυμος όπως λένε διάφοροι ημιμαθείς, για να εκτροχιαστείς. Ο καθείς μπορεί να εκτροχιαστεί. Από όλα έχει ο μπαξές. Πολιτικοί και ποδοσφαιριστές μέχρι κλητήρες και σερβιτόροι. Ακόμα και άεργοι. Τεμπέληδες. Και, μάλιστα, για τα πιο απλά πράγματα. Να θεωρείς, δηλαδή, ότι είσαι κάτι μεγαλύτερο από αυτό που πραγματικά υποδηλώνει το είδωλό σου στον καθρέφτη -προφανώς για αυτά τα άτομα δεν υπάρχει δίλημμα: δηλώνουν, ασυνείδητα, δίχως να το γνωρίζουν, και μάλιστα αναφανδόν, ανθρωπάκια. Έχω διαπιστώσει, ιδίοις όμμασι, ως ένα είδος αυτόπτη μάρτυρα, φίλους και γνωστούς να την έχουν «ψωνίσει» για τους πιο γελοίους, ηλίθιους και απίστευτους λόγους -καταραμένοι αλαζονικοί ατομικισμοί! Για παράδειγμα, επειδή έριξαν, υποτίθεται, μια όμορφη γκόμενα στο κρεββάτι, κλωτσάνε σχετικά καλά ένα τόπι, οδηγούν ένα γρήγορο αμάξι ή αρθρογραφούν σε ένα site. Σε αυτό το σημείο, θα μπορούσα να γράψω, χωρίς ίχνος υπερβολής, άπειρα παραδείγματα. Το ρεζουμέ, εντούτοις, έγκειται αλλού. Πώς μπορείς να ενεργοποιήσεις τη λογική τους διάθεση και να τους επαναφέρεις στον ίσιο δρόμο; Δεν μπορείς. Και δεν μπορείς, διότι δεν θέλουν να σε ακούσουν. Μέσα στο μυαλό τους μια τέτοια απόπειρα θεωρείται επίθεση και μόνο ως τέτοια λαμβάνεται. Λυσσαλέα. Άγρια. Σφοδρή. Κι εσύ θεωρείσαι ζηλιάρης και εμπαθής.

Συγκεφαλαιώνοντας επιλογικά, ο κάθε άνθρωπος υπακούει τους δικούς του κανόνες. Ξεφυλλίζει το δικό του νοητικό λεξικό. Αγνοεί συμβουλές και παραινέσεις. Δεν υπολογίζει σωστά το κίνητρο του συμβούλου, σε σημείο παρεξήγησης. Το αποτέλεσμα; Ακολουθεί μια στραβή φιλοσοφία που νομίζει ότι είναι σωστή. Το χειρότερο είναι ότι δεν το καταλαβαίνει. Το χείριστο είναι ότι το καταλαβαίνουν όλοι οι άλλοι. Καβαλάει, εν ολίγοις, το καλάμι. Και το καλάμι αποδεικνύεται το πιο ατίθασο άλογο. Δεν είναι όλοι άξιοι αναβάτες. Δεν είναι όλοι ικανοί να το κουμαντάρουν. Λίγοι, μόλις, μπορούν. Για την ακρίβεια, ελάχιστοι. Επομένως, για τη νέα σεζόν επιτρέψτε μου να ευχηθώ ό,τι και πέρυσι: ψυχραιμία, υπομονή και αισιοδοξία. Ε, προσθέστε την εγκράτεια και την ταπεινότητα.

Υ.Γ.1 Αυτή η υποκρισία με στενοχωρεί. Μόλις τελειώσουν οι γιορτές, σταματάμε να λειτουργούμε με χριστουγεννιάτικο πνεύμα. Για λίγες μέρες του χρόνου παριστάνουμε τους ανθρώπους, νομίζοντας ότι εκπληρώσαμε το χρέος μας κι ότι όλα βαίνουν καλώς. Μα, τέτοιος βαυκαλισμός! Λες και η αγάπη, πάσης μορφής, έχει ημερομηνία λήξης. Σαν το φρέσκο γάλα.

Υ.Γ.2 «Είναι αμέτρητοι οι άνδρες που έχω καταστρέψει».
Βάνα Μπάρμπα 

Υ.Γ.3 Ευχόμαστε ο ένας στον άλλον Χρόνια Πολλά και, μόλις αυτά έρθουν, δυσανασχετούμε. Περίεργο ον αυτός ο άνθρωπος. Ολίγον κυκλοθυμικός. Με διφορούμενα θέλω. Αμφιλεγόμενα. Το θέμα, όμως, δεν είναι να ζήσουμε πολύ, αλλά να ζήσουμε ποιοτικά. Και βλέποντας αυτήν τη μιζέρια που περιτυλίγει το είναι μας, δεν είμαι και πολύ σίγουρος ότι ο μέσος άνθρωπος αποζητά την ποιότητα. Σε παν επίπεδο.

Υ.Γ.4 Οι ABBA μάς εύχονται Happy New Year! Και μπράβο τους!