Η αποσταλινοποίηση

Ο Λένιν απεβίωσε το 1924. Δεν υπήρχε, όμως, πρόβλημα διαδοχής. Ήδη από το 1922, ο Στάλιν είχε κατορθώσει να ορθώσει ανάστημα, να εκμεταλλευτεί καταστάσεις (π.χ. τα προβλήματα υγείας του Λένιν) και να αξιοποιήσει πλήρως τα προνόμια που του πρόσφερε η θέση του γενικού γραμματέα του Κ.Κ.Σ.Β. Σε αυτήν την θέση παρέμεινε μέχρι το θάνατό του, το 1953. Και ποιος θα τον διαδεχόταν; Μετά από σκληρή μάχη, αναδείχτηκε ο Νικίτα Χρουστσόφ (φώτο). Άνηκε σε εκείνη την κατηγορία ανθρώπων που ισχυριζόντουσαν ότι επέζησαν, επειδή ο Στάλιν άργησε ή ξέχασε να τους δολοφονήσει! Και, σύμφωνα με τα απομνημονεύματά του, δεν ήταν διατεθειμένος να ξεχάσει τον αυθαίρετο και απάνθρωπο συγκεντρωτισμό του Στάλιν. Δεν άντεχε άλλο αυτήν την προσωπολατρία. Κάπως έτσι, λοιπόν, το 1956, ξεκίνησε η αποσταλινοποίηση.

Οι αλλαγές ήταν συμβολικές και πρακτικές. Διάφορα τοπωνύμια που έφεραν το όνομα του Στάλιν, είτε μετονομάστηκαν είτε έλαβαν νέα ονομασία: για παράδειγμα, το ηρωικό Στάλινγκραντ ονομάστηκε ξανά σε Βόλγκογκραντ. Η σωρός του απομακρύνθηκε από το μαυσωλείο Λένιν. Τα αγάλματα που απεικόνιζαν την μορφή του ξηλώθηκαν. Τα οπλικά συστήματα (π.χ. τα άρματα μάχης) άλλαξαν ονομασία. Μειώθηκαν οι στρατιωτικές δαπάνες. Τα περισσότερα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας, τα περίφημα Γκουλάγκ, έκλεισαν και οι περισσότεροι κρατούμενοι αποκαταστάθηκαν. Χαλάρωσε ο ασφυκτικός έλεγχος των αρχών στην εκπαίδευση, στις τέχνες και στον τύπο. Εμφανίστηκε μια θελκτική εξωστρέφεια, δυτικού τύπου, που επέτρεψε την άνθηση στις τέχνες, στον πολιτισμό, στην εκπαίδευση και στον αθλητισμό, ενώ, παρά τη δυσπιστία ή την παρεξήγηση ορισμένων ανθρώπων ή κρατών, βελτιώθηκε το προφίλ της χώρας στο εξωτερικό.

Ωστόσο, οι σταλινικές δομές δεν ήταν δυνατόν να ξηλωθούν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Οι πολιτικές και διπλωματικές ανακατατάξεις του Χρουστσόφ, αυτού του αντιφατικού καινοτόμου, δεν συνάντησαν ώριμες συνθήκες, ούτως ώστε να ευδοκιμήσουν. Οι νοοτροπίες δεκαετιών, βλέπετε, δεν αφυδατώνονται εύκολα -ακριβώς ό,τι συμβαίνει στην Ελλάδα του 2013. Ο Χρουστσόφ, λοιπόν, αντιμετώπισε πλείστες δυσκολίες και εσωκομματικές αντιδράσεις. Προφανώς από ανθρώπους ή οργανισμούς που δεν επιθυμούσαν να αλλάξει το στάτους κβο της οργάνωσης και της ιεραρχίας. Ως εκ τούτου, το 1964, έπειτα από επίμονες προσπάθειες των αντιπάλων του να τον καθαιρέσουν, αναγκάστηκε να υποβάλλει την παραίτησή του ''για λόγους υγείας και προχωρημένης ηλικίας''. Και τώρα, αντικαταστήστε τον όρο ''αποσταλινοποίηση'' με τον όρο ''αποβαρδινογιαννοποίηση''. Μόνο που κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί με το twitter, άνευ χρημάτων, με τους γνήσιους φιλάθλους της ομάδας εκτός πλάνου και χωρίς εταιρικό σχέδιο.

Υ.Γ.1 Γνωρίζουμε το αποτέλεσμα της Α.Ε.Κ. Γνωρίζουμε την κατάσταση της Κέρκυρας. Ο Αλκαράθ, όμως, γνωρίζει πώς να στήσει την ομάδα; Ελπίζω να προκρίνει τον τακτικό ρεαλισμό, διότι διαβάζω κάτι ρεπορτάζ για την στελέχωση της εντεκάδας και δεν ξέρω αν πρέπει να γελάσω ή να κλάψω. Το ματς δεν πρέπει να το χάσουμε. Εντούτοις, ελπίζω να μπορέσουμε να διαχειριστούμε το αποτέλεσμα. Όποιο κι αν είναι αυτό.

Υ.Γ.2 Έχω ετοιμάσει ένα άρθρο πολιτικού περιεχομένου. Σε αυτήν την Ελλάδα δεν πλήττεις ποτέ.

Υ.Γ.3 Τσαλτίδη, αν διαβάζεις αυτήν την πρόταση, σε παρακαλώ, σταμάτα να ασχολείσαι με την Αρειανάρα.

Υ.Γ.4 Κάποιες στιγμές είναι καλύτερο να μη μιλάς και απλά να απολαμβάνεις.