Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2014

Ασυνείδητη επανάσταση ή νοητική αφύπνιση;

Τον τελευταίο καιρό διαβάζω ένα βιβλίο για τον Μπακούνιν (φώτο). Ομολογώ ότι με έχει ιντριγκάρει. Έχει αρκετό ενδιαφέρον. Κι αυτό διότι το περιεχόμενο του βιβλίου, δηλαδή οι απόψεις του Μπακούνιν, απαρτίζεται εν πολλοίς από στοιχεία που προκύπτουν ως απόρροια απενεργοποιημένης λογικής διάθεσης. Καταργείται, επί της ουσίας, κάθε ίχνος ρεαλιστικής σκέψης και κοινωνικής διάρθρωσης/δομής. Ο σκοπός, πάντως, επιτυγχάνεται: καλλιεργείται η κρίση μου, εμπλουτίζεται η σκέψη μου και διευρύνονται οι ορίζοντές μου.


Ο Μπακούνιν, λοιπόν, ένας ευεπηρέαστος, αντιφατικός και, εικάζω, μπερδεμένος άνθρωπος, ενώ αναγνώριζε την ύπαρξη, την αναγκαιότητα και την επίδραση του κομμουνισμού στις χαμηλές και υψηλές κοινωνικές τάξεις, τον απέρριπτε -όπως ακριβώς απέρριπτε τον σοσιαλισμό και τον καπιταλισμό. Θα τον χαρακτήριζα, εν γένει, υμνητή της άρνησης. Τασσόταν υπέρ της αρχής της αρνητικότητας, υπό το σκεπτικό ότι το αρνητικό υπάρχει μόνο με την προϋπόθεση να εναντιώνεται στο θετικό, με σκοπό να το καταστρέψει. «Το αρνητικό», γράφει ο Μπακούνιν, «αρνείται το θετικό και το θετικό αρνείται το αρνητικό». Και, με μια δόση μιζέριας, συμπληρώνει: «Το κοινό στοιχείο είναι το φαινόμενο της άρνησης, το φαινόμενο της καταστροφής, αυτός που καταβροχθίζει με πάθος το θετικό». Ούτε ο Τζόκερ, ένας λάτρης του χάους και της καταστροφής, δεν θα έγραφε τέτοια πράγματα. Τέλος πάντων. Όπως γίνεται προφανές, το ερώτημα που αναδύεται, πραγματικά βασανιστικό, είναι το ποιος θα κρίνει τι είναι θετικό και τι είναι αρνητικό. Και, φυσικά, με ποιο κριτήριο; Διότι το να ικανοποιούμε την αρχή του αρνητισμού, όπως θα ήθελε ο Μπακούνιν, φανερώνει μία εγγενή απαισιοδοξία, μία ανίατη τάση για ισοπέδωση των στοιχείων εξουσίας, σαν ένας είδος ζοφερής απελπισίας, που δεν συνάδει με το ένστικτο της επιβίωσης και την ποιοτική βελτίωση. Αντίθετα, μια τέτοια αρχή εξοντώνει έναν ολόκληρο μηχανισμό σκέψης που αναφέρεται σε προσωπική αναβάθμιση και αποδοχή της ατομικής ευθύνης, κάτι που -αναπόφευκτα!- επιφέρει κοινωνική συνοχή, πολιτική σταθερότητα και οικονομική ευμάρεια. Τι προτείνει, δηλαδή, ο Μπακούνιν; Χάος, πάσης μορφής, και νοητική σύγχυση. Κι όπως είναι γνωστό, αποτελεί χαρακτηριστικό της σύγχυσης να οδηγεί τους ανθρώπους σε σύγχιση. 

Δεν είναι τυχαίο, βέβαια, ότι απέρριπτε και τον δυτικό πολιτισμό. Για την ακρίβεια, τον μισούσε. Θεωρούσε ότι διάβρωνε τις αρετές κι ότι παρήγαγε κουλτούρα μαζικής παραγωγής, η οποία ταυτιζόταν με την παρακμή του πνεύματος, τη διαφθορά, την απληστία, και την ανικανότητα. Σε ελάχιστο, έστω μερικό βαθμό έχει δίκιο, αλλά ξεχνάει, ή μάλλον δεν πρόλαβε να αναθεωρήσει, ότι κοινωνικο-οικονομικά συστήματα όπως ο σοσιαλισμός ή ο κομμουνισμός απέχουν παρασάγγες από το να χαρακτηριστούν βιώσιμα -αποδεικνύεται από την Ιστορία- και φιλικά προς τον πολίτη. Εκτός αν η ίση κατανομή των στερήσεων που προτείνει, π.χ., ο σοσιαλισμός θεωρείται πλεονέκτημα ολκής. Επ' αυτού, ο Galbraith, με σαφήνεια, αλλά και με μικρή δόση αστεϊσμού, σημειώνει: «Αν εξηγήσεις σε έναν κομμουνιστή τι είναι ο καπιταλισμός δεν θα υπήρχαν κομμουνιστές». Κομμουνιστές, βέβαια, υπάρχουν ακόμα. Από μόδα, θέλω να πιστεύω. Έστω κεκτημένη ταχύτητα. Όπως υπάρχουν και αναρχοκομμουνιστές.

Ο Μπακούνιν, εν κατακλείδι, ένας θιασώτης του αθεϊσμού, πίστευε ότι η δύναμη των μαζών, και πιο συγκεκριμένα η καθολική ανυπακοή απέναντι σε κάθε μορφή εξουσίας, συνιστά την υπέρτατη λύση. Θεωρούσε ότι η άρνηση στο «κράτος του Κράτους» αποτελεί τη μοναδική διέξοδο -πού οδηγεί, άραγε, αυτή η διέξοδος; Υπερθεμάτιζε την κατάλυση οποιασδήποτε αρχής και, άρα, νομιμότητας ή έννοιας δικαίου. Πίστευε ότι η αλληλεγγύη, η καλοσύνη και η συλλογικότητα μπορούν να αντικαταστήσουν (!) το Κράτος και να υποστηρίξουν νέες μορφές κοινωνικών ιστών. Τα ερωτήματα, λοιπόν, επιμένουν: ποιος θα κρίνει τι είναι θετικό και τι αρνητικό; Ποιος θα κρίνει ότι η αντίσταση στο Κράτος θα επιφέρει ατομική λύτρωση και κοινωνική απελευθέρωση; Και ποιο θα είναι το αποτέλεσμα μιας κατάστασης που στερείται περιορισμών και κανόνων; Ακόμα και η ζούγκλα, με τα άγρια θηρία να δεσπόζουν, βρίθει περιορισμών και ιεραρχίας -μήπως, όμως, ο άνθρωπος συνιστά το πιο άγριο θηρίο; Δεν προξενεί εντύπωση, βέβαια, ότι ο Μπακούνιν δεν προβαίνει σε ουσιαστικές προτάσεις σε περίπτωση που υλοποιηθεί το ιδεατό σενάριο της αναρχίας. Τον τρόπο, δηλαδή, που θα μοιραστούν οι ρόλοι και το πως θα μετουσιωθεί η κοινωνία. Θα υπάρχει ιεραρχία; Ηγεσία; Το γράφω αυτό, διότι αδυνατώ να συλλάβω νοητικά τις έννοιες των όρων «αταξική κοινωνία» ή «συλλογική κατοχή». Η εγκαθίδρυση, δηλαδή, μιας ιδανικής κοινωνίας στους κόλπους μιας υλικής ανισότητας. Αυτά είναι ανεδαφικά πράγματα. Ειδικά σε έναν πλανήτη που έχει να αντιμετωπίσει το φαινόμενο του υπερπληθυσμού. Εμείς, πάντως, πρέπει να αποφασίσουμε: ασυνείδητη επανάσταση ή νοητική αφύπνιση; Εκτός αν θεωρούμε ότι εκπληρώνουμε το χρέος μας μέσα από tweets, virtual μούντζες, πληκτρολόγια και καφενεία.

Υ.Γ.1 Δεν πρέπει να ασκούμε συνεχώς κριτική, ακόμα κι αν αυτή θεωρείται καλοπροαίρετη. Οφείλουμε να επαινούμε τις σωστές αποφάσεις. Για αυτό και εγώ θα πω ένα μπράβο για την νέα τιμολογιακή πολιτική που ισχύει στα Μ.Μ.Μ.

Υ.Γ.2 Ένα από τα επόμενα άρθρα θα αναφέρεται στον Σάντος και στον διάδοχό του. Μέχρι στιγμής, πάντως, ο διάδοχος, αυτός ο περίεργος Ιταλός, έχει αφήσει πολύ καλές εντυπώσεις. Μετρημένος, ορεξάτος, σοβαρός, ενήμερος, ρεαλιστής.

Υ.Γ.3 Νταξ, είπε ο Μαρινάκης να πουλήσει κάποιους παίχτες -και πραγματικά μπράβο του-, αλλά αυτός το παραξήλωσε. Μέχρι και τα ball boys θα πουλήσει. Όχι τίποτα άλλο, αλλά οι δηλώσεις που είχε κάνει κάποτε για ελληνοποίηση μάλλον πάνε στον βρόντο.

Υ.Γ.4 Ο Φαν Χάαλ, επί της ουσίας, έδωσε στον εαυτόν του ένα χρόνο διορία. Έναν ολόκληρο χρόνο. Με τη διοίκηση να δείχνει σύμφωνη. Και την ομάδα να ισχυροποιείται σε μέγιστο βαθμό με την απόκτηση του Ντι Μαρία και, κυρίως, του Φαλκάο (παιχταράς!). Ο Ολλανδός, όμως, θα πρέπει να σκεφτεί λίγο και την άμυνα. Η διάταξη με τρία σέντερ μπακ δεν αποτελεί πάντα πανάκεια, εκτός αν θεωρεί ότι πρέπει να αντικαταστήσει την απουσία ποιότητας με ποσότητα, δηλαδή έξτρα παίχτη στην άμυνα, ενώ η απουσία ενός γνήσιου κόφτη είναι εμφανής.

Υ.Γ.5 Πάμε δυνατά. Δυνατά!

12 σχόλια:

  1. Ο Φαν Χάαλ, αν ήταν σε ελληνική ομάδα, όχι την παρέλαση δε θα έβγαζε, αλλά θα είχε ήδη απολυθεί, με ήττες από κάποιες Μπέρνλεϊ (αντίστοιχος Πλατανιάς της Αγγλίας). Αλλά αυτή είναι η διαφορά κουλτούρας. Κι ο Σερ Άλεξ, αν δεν κάνω λάθος, στην πρώτη από τις 27 χρονιές του στον πάγκο της Γιουνάιτεντ, ήρθε ενδέκατος. Αν ήταν στον Ολυμπιακό, όχι θα είχε μείνει 27 χρόνια, αλλά θα είχαν αλλάξει 27 προπονητές στην ίδια χρονιά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Χάρης

    Αυτά που λέει αυτός ο Μπακούνιν (και όχι μόνο αυτός) προφανώς είναι σαχλαμάρες. Είναι αυταπόδεικτο ότι ο δυτικός πολιτισμός (καπιταλισμός) ευνοεί την ανάδειξη των περισσοτέρων ανθρώπων (και ειδικά των άξιων και ικανών) σε ατομικό επίπεδο, αντίθετα από τον κομμουνισμό όπου όλοι είχαν εξισωθεί προς τα κάτω (μια πραγματική άμορφη και άβουλη μάζα, που απλώς υπάκουε χωρίς ενστάσεις στις διαταγές των "συντρόφων") εκτός από κάποιους λίγους που ήταν πιο "σύντροφοι" από τους άλλους. Αν αύριο καταλυθεί το Κράτος και επικρατήσει η Αναρχία, θα δημιουργηθεί ένα κενό εξουσίας. Ακόμα κι αν δεχθούμε ότι χιλιάδες κόσμου είναι αφελείς και μαλακάρες ώστε να "ζήσουν με αλληλεγγύη" και άλλα τέτοια χίπικα στολισμένα με λουλούδια μυρωδάτα, έστω ένας άνθρωπος θα θελήσει να γίνει αρχηγός, αργά ή γρήγορα, και θα το πετύχει. Με το καλό ή με το ζόρι.

    Για τον Ranieri βιάζεσαι, Κάνθαρε! Ο άνθρωπος ακόμα δεν έχει κάνει παρά μερικές προπονήσεις. Για το προσεχές μέλλον θα κάνει όσα έκανε ο Fernando Santos (4-3-3) και καλεί τους ίδιους παίκτες με λίγες διαφορές (κι αυτές λόγω τραυματισμών ή ανετοιμότητας των παλιών). Όταν σχηματίσει εμπεριστατωμένη γνώμη για πολλούς παίκτες μέσα από τις προπονήσεις, τότε θα βάλει τις πινελιές του. Όσο για τις εξαγγελίες με τις μικρές Εθνικές Ομάδες, τα ακούω βερεσέ, όπως τα άκουγα τον καιρό που προσελήφθη ο Fernando Santos. Ας όψεται η ΕΠΟ.

    Ο χοντρός την έχει δει Porto Πειραιώς μαζί με τους managers, και καλά κάνει. Μόνο που ακόμα και η Porto δεν διώχνει 15 παίκτες σε ένα καλοκαίρι, πρέπει να υπάρχει μια ομοιογένεια για να υπάρχει σοβαρή ομάδα και του χρόνου. Έτσι και αλλιώς, το roster περιείχε αρκετούς δανεικούς (Campbell, Marcano, Perez) που δεν ανήκαν στον ΟΣΦΠ (επέστρεψε και ο Μήτρογλου, αλλά είναι πιθανότερο να παίζει ο Διαμαντάκος αν συνεχίσει να σκοράρει). Μπορεί στην άμυνα να υπάρχει μεγάλο κενό με την αποχώρηση του Μανωλά, του Χολέβα και του Αβραάμ, αλλά παίζει στα χαφ και στους ακραίους να πήρε καλύτερους παίκτες από πέρυσι. Οι Μαρινάκειες δηλώσεις για ελληνοποίηση ήταν μια φτηνή δικαιολογία για να μην πληρώσει για μεταγραφές πριν 2 χρόνια. Όταν είδε ότι, όσο καλή διάθεση κι αν υπάρχει, δεν γίνεται δουλειά με τους Βλαχοδήμους και τους Τάτους, άλλαξε πορεία. Και μαζί με αυτούς είχε διώξει και αστέρια όπως ο Abdun και ο Djebbour για να έρθουν καλύτεροι παίκτες.

    Στην Manchester Utd. έκαναν επιτέλους κάποιες μεταγραφές την ύστατη ώρα. Την τωρινή μανία του Van Gaal με το σύστημα 3-4-1-2 δεν την καταλαβαίνω. Επειδή έπιασε στο Mundial με την Ολλανδία και τον Robben, θα πιάσει και στους Μπέμπηδες? Έχουν δηλαδή κανέναν σαν τον Robben? Ο Mata στο "1" καμία σχέση δεν έχει με τον Ολλανδό παικταρά. Εκτός αν αναλάβει αυτόν τον ρόλο ο di Maria επειδή είναι ταχύς και με θράσος. Στα χαφ υπάρχει έλλειμμα ατομικής ποιότητας, και οι Young-Valencia δεν είναι μπακ-χαφ για να πάρουν όλη την πλευρά. Στην άμυνα είναι ακόμα χειρότερα. Ο Rojo σαν αριστερό μπακ και κεντρικός αμυντικός θα βοηθήσει μέχρι ενός σημείου. Ο Daley Blind για μένα είναι θεωρητικά η καλύτερη μεταγραφή, αλλά για να βοηθήσει θα πρέπει ο Van Gaal να γυρίσει σε 4άδα στην άμυνα για να παίξει αριστερό μπακ. Ο Falcao ήρθε για να αντικαταστήσει Chicharito και Welbeck με λίγα χρήματα ως δανεικός. Μην περιμένεις Κάνθαρε να δεις τον παλιό καλό Falcao, είναι 28 ετών και προέρχεται από χιαστούς, ενώ δεν πιστεύω να μπορεί να τρέχει πάνω-κάτω στο αγγλικό πρωτάθλημα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Νικολας.

    Ο ορισμος της αναρχιας αναφερει, οτι αντιτειθεται σε καθε μορφης εξουσιας. Κυριως οταν αυτη η εξουσια ασκειται απο το Κρατος, που ειναι μια οργανωμενη οντοτητα που πηγαζει απο τις ολιγαρχικες δυναμεις.
    Συμφωνα με την μυθιστορια μας, το Κρατος και η Βια ηταν αδερφια. Δηλαδη οπου υπαρχει Βια, υπαρχει και Κρατος. Αρα οπου υπαρχει Κρατος, υπαρχει και Βια. (Για να θυμηθουμε και τον τσεκουροφορο υπουργο Υγειας, πως η μονη νομιμη βια ειναι αυτη που ασκειται απο το Κρατος).
    Ή το αλλο που ειναι πιο προχω. Η Λια ειναι Βισση. Η Βια ομως, δεν ειναι Λυση.
    Η Αρχη λοιπον, δηλαδη η εξουσια, εχει τη βαση της στα ολιγαρχικα πολιτευματα. Τα οποια βεβαιως τη συγκροτουν και τη στηριζουν, γιατι στηριζουν κατοπιν τα δικα τους συμφεροντα.
    Αυτο που λεει ο Μπακουνιν, και πολυ πιο πριν απ’ αυτον οι δικοι μας Αρχαιοι, ειναι οτι μπορει να υπαρχει εξουσια και Αρχη, απο τον ιδιο το Λαο, υπερ του Λαου, καταργωντας τις ολιγαρχιες και τις ανισοτητες.
    Στην ουσια η εννοια της Δημοκρατιας, οπως αυτη επινοηθηκε και εφαρμοστηκε στην αρχαια Αθηνα. Μονο που στην Αθηνα αφορουσε τους Πολιτες. Ενω στη Μπακουνεια προσεγγιση, αφορα ολο τον κοσμο.
    Τα αξιωματα μπορουν να διδονται με τη μορφη της κληρωσης στον οποιονδηποτε, που ομως θα ειναι αιρετος. Ετσι αποκλειονται καταστασεις δεινοσαυρων και οικογενειοκρατιας.
    Ολοι οι πολιτες να εχουν προσβαση σε ολες τις υπηρεσιες και να μην υπαρχουν αποκλεισμοι. Εκει κολλαει η αλληλεγγυη και η συντροφικοτητα.
    Πανω σ’ αυτο προεκυψε και η κοντρα του με τον Μαρξ, ο οποιος τον κατηγορησε οτι υποδαυλιζε την Πρωτη Διεθνη. Και βεβαιως ολοι ειδαμε πως κατεληξε ο υπαρκτος σοσιαλισμος. Δηλαδη στην πραξη. (Αν και βεβαιως, ο υπαρκτος σοσιαλισμος ειχε ελαχιστα στοιχεια και απο τη θεωρια του Μαρξ. Και καθολου απο τη θεωρια του Μπακουνιν.)
    Γενικα ολα τα συστηματα στη θεωρια ειναι τελεια. Στην ουσια διαμορφωνονται απο την ισχυρη παρουσια του Κεφαλαιου. Δηλαδη των ολιγων.
    Και τι θα κανει ο απλος πολιτης, εργαζομενος, αγροτης, και γενικα ο μην εχων ? Λογικα θα βγει στην κοντρα. Μονο που αυτο το κολπο το γνωριζουν οι κατεχοντες και κοιμιζουν το ποπολο με τα διαφορα αιφον και τα άλλα γκατζετς.
    Καλος ο Μπακουνιν, αλλά μιλα για καταστασεις του 1850. Ο κοσμος προχωρα ταχυτατα. Πώς θα σου φαινοταν να διαβαζες κατι συγχρονο αναρχικο. Ας πουμε λαιτ σαν τον Ιφυκρατη Αμυρα.

    ΥΓ1 Αυτο με τη μειωση των τιμων στα ΜΜΜ πως το κρινεις ? Οταν μειωνεται η διαρκεια της ωρας απο τα 90’ λεπτα της ωρας στα 70’, τοτε μιλαμε για αυξηση. Επισης καταργειται η καρτα των 20 ευρω μονο για λεωφορεια και τραμ και παει στα 30 ευρω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Προσωπικά θα αντικαθιστούσα την άρνηση, την αντίσταση, την αντίδραση τις οποίες πρεσβεύει ο παραπάνω συγγραφέας με την αποχή. Η αποχή για μένα είναι η ικανότητα του να ελέγχουν οι άνθρωποι τον εαυτό τους, να τον χαλιναγωγούν και να αποστασιοποιούνται από κάθε τι που το θεωρούν βλαβερό για τον εαυτό τους και για το κοινωνικό σύνολο. Τώρα στο τι είναι βλαβερό και τι όχι' έρχεται να βοηθήσει η αρετή της διάκρισης. Κατα τη διάκριση πρέπει να μάθουμε να ξεχωρίζουμε πράγματα που μοιάζουν πολύ μεταξύ τους, πράγμα πολύ δύσκολο. Τα περισσότερα πράγματα στη κοινωνία μας δυστυχώς έχουν κακή ρίζα και ροπή προς το άδικο, κάτι που ποτέ δε φαίνεται γιατί όλα αυτά τα πράγματα εχουν τη μασκα του καλού, του δίκαιου, του ελπιδοφόρου με αποτέλεσμα να πέφτουμε σε ένα σωρό παγίδες κι όταν αντιληφθούμε την πλάνη μας αντιδρούμε άσχημα κατηγορώντας όλο το κράτος, όλους τους ανθρώπους, ακόμα και τη ζωή την ίδια. Βασικά λοιπόν για μένα είναι η αποχή από το κακό( άσχημο, επιβλαβές, λανθασμένο) και η διάκριση της αλήθειας από το ψεύδος(το οποίο έγκειται στη διαστροφή, παραπληροφόρηση, συκοφαντία, προπαγάνδα). Αυτά από τον φιλόσοφο Μπάκα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Θωμά, δυστυχώς συμφωνώ. Εδω ο Εργοτέλης, αν δεν κάνω λάθος, άλλαξε προπονητή μετά από -μόλις!- δυο αγωνιστικές. Δεν υπάρχει καμιά υπομονή. Και ξέρεις γιατί γίνεται αυτό; Διότι δεν υπάρχει σχέδιο. Όπου κάτσει η μπίλια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Χάρη, όπως γράφω κι εγώ, οι απόψεις του Μπακούνιν στηρίζονται σε μη ρεαλιστική βάση. Και είναι ανεδαφικές. Αν είναι δυνατόν να στελεχώσουμε αταξικές κοινωνίες και να προκρίνουμε τη συλλογική κατοχή. Και το κενό εξουσίας ποιος θα το αναπληρώσει; Οι πρωτεργάτες της αναρχίας;

    Πρόσεχε: δεν αναφέρομαι σε τακτικές, καθώς δεν έχω ιδέα τι έχει στο μυαλό του ο Ιταλός. Αλλά οι δηλώσεις του είναι αρκετά εύστοχες. Φαίνεται διαβασμένος, ότι έχει μελετήσει. Δεν έλεγε παπαριές όπως ο Σάντος που δήλωνε για επιθετική Εθνική και ρόμβους. Δεν εκτέθηκε, δηλαδή, όπως ο Πορτογάλος.

    Ξέρεις τι γίνεται τώρα; Ουσιαστικά ο Μίτσελ έχει να φτιάξει μια νέα ομάδα. Από την αρχή. Ναι, ορισμένες προσφορές ήταν πολύ μεγάλες για να τις αρνηθεί η ΠΑΕ, κάποιοι παίχτες ήταν δυσαρεστημένοι και μερικοί είχαν υψηλά συμβόλαια, αλλά το τσου λου ξεκινάει σύντομα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

    Ο Φαλκάο στην Ατλέτικο ήταν φωτιά. Μακάρι το παιδί να είναι υγιής. Δεν ξέρω τι σκέφτεται ο Ολλανδός στο Μάντσεστερ, αλλά, όπως γράφω, πρέπει να αναθεωρήσει κάποια πράγματα. Νομίζω ότι το γνωρίζει κι ο ίδιος. Με τα λίγα που ξέρω ρισκάρω να υποθέσω ότι το χειμώνα θα κινηθεί για αμυντικό χαφ. Θα προσπαθήσω να την παρακολουθήσω, πάντως, την ομάδα. Προς το παρόν έχω ρίξει το βάρος στην Άρσεναλ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Νικόλα, δεν πιστεύω ότι όλοι οι άνθρωποι είναι άξιοι. Και δεν θεωρώ δίκαιο να εξισώνουμε ανθρώπους. Κάποιος είναι καλύτερος από τον άλλον. Πιο ικανός, πιο ποιοτικός, πιο ταλαντούχος. Τι θα τον κάνουμε αυτόν, θα τον εξισώσουμε με τον ανίκανο; Καλώς ή κακώς, η ίδια η φύση δεν προκρίνει τις αταξικές κοινωνίες. Στην φύση θα παρατηρήσεις ιεραρχία, αξιώματα, ηγεσία. Κια ο άνθρωπος που έχει νου, λογική, μυαλό τέλος πάντων, θα πάει και θα τα γκρεμίσει όλα; Νομίζω ότι κάτι τέτοιο δεν γίνεται σε καμία περίπτωση. Ούτε το 1850 μήτε το 2014. Ακόμα και στην θεωρία χωλαίνει αυτή η θεωρία, αυτό το κοινωνικο-οικονομικό σύστημα. Δεν τάσσομαι αναφανδόν υπέρ του καπιταλισμού, αλλά η Ιστορία αποδεικνύει ότι αποτελεί ένα κοινώς αποδεκτό σύστημα, με λιγότερες ατέλειες από τον κομμουνισμό, τον γνήσιο σοσιαλισμό ή την αναρχία. όσο για την κόντρα Μπακούνιν και Μαρξ, υπήρχαν διαφωνίες. Ο Μαρξ ήταν πιο ορθολογικός, κάπως πιο ρεαλιστής, όχι τόσο ισοπεδωτικός και σίγουρα περισσότερο φιλόσοφος, ακόμα και δημοκράτης. Για παράδειγμα, σε θέματα εξουσία, εκλογών, ύπαρξης Θεού, προλεταριάτο. Ο Μπακούνιν, όπως λέει κι ο Χάρης, γράφει σαχλαμάρες. Αλλά χρήσιμες σαχλαμάρες.

    Για τα ΜΜΜ έχεις δίκιο για τη μείωση του χρόνου μεταφοράς. Αλλά, σε γενικές, γραμμές, το μέτρο κρίνεται θετικά. Μέγιστη μερίδα του κόσμου πλαισίωσε το μέτρο θετικά. Αναμένεται να αυξηθούν οι κάρτες διαρκείας, να μειωθούν οι λαθρεπιβάτες και να αυξηθούν τα έσοδα. Μην απαιτούμε να είναι όλα τέλεια για όλους. Δεν γίνεται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αγαπητέ Μπάκα, σε χαιρετώ! Θα συμφωνήσω μαζί σου. Το έχω αναφέρει κι εγώ ουκ ολίγες φορές ότι παρουσιάζουμε ροπή προς το κακό. Και είναι δύσκολο να ξεριζωθούν τέτοιες νοοτροπίες. Απλά να πω ότι τις κοινωνίες τις στελεχώνουμε εμείς. Το ίδιο το Κράτος το στελεχώνουμε εμείς. Αν θεωρούμε ότι οι κοινωνίες έχουν πρόβλημα στη δομή τους ή το Κράτος είναι άδικο και δυσλειτουργικό, τότε, αντί να αντισταθούμε, να ικανοποιήσουμε την αρχή της αρνητικότητας και να καταστρέψουμε, θα πρότεινα να κοιτάξουμε τον καθρέφτη μας και να φτύσουμε το είδωλο που βλέπουμε. Ποιοτική βελτίωση χρειάζεται. Προσωπική αναβάθμιση. Νοητική αφύπνιση. Κι όχι αντιστάσεις και αποχές πάσης φύσεως.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Νικολας.

    Ωραια πασα μου δινεις Κανθαρε για να κανω παιχνιδι αλά Τσαβι-Ινιεστα κι η μπαλα μεσα.
    Ολοι οι ανθρωποι δεν ειναι ιδιοι λες, και συμφωνω απολυτα. Τι ειναι ομως εκεινο που διαφοροποιει τους ανθρωπους ? Γιατι σιγουρα δεν γεννιουνται βλακες μερικοι, ουτε εξυπνοι καποιοι αλλοι.
    Ειναι τα ερεθισματα και οι παραστασεις που παιρνουν καθως αναπτυσονται, οπως και ο κοινωνικος και οικονομικος περιγυρος τους.
    Για παραδειγμα ενα παιδακι που θα γεννηθει και θα μεγαλωσει στα Γρεβενα, θα εχει λιγοτερες παραστασεις κι ερεθισματα, απο ενα αλλο παιδακι που θα γεννηθει στην Αθηνα. Αρα και λιγοτερες εμπειριες, που σημαινει μικροτερη κριτικη ικανοτητα.
    Συμπερασμα πρωτο. Χρειαζεται Εκπαιδευση συνεχης κι εμπλουτισμενη.
    Ποιος δινει ολες τις παροχες απλοχερα στο παιδι του ? φυσικα αυτος που εχει την οικονομικη ανεση.
    Αρα φτανουμε στην πρωτη ανισοτητα. Βλεπεις πουθενα να εμπλεκεται η Φυση στο παραδειγμα ? Μονο η ατυχια του παιδιου να γεννηθει στα Γρεβενα.
    Σ’ ενα ιδεατο περιβαλλον αταξικης κοινωνιας, δεν θα υπηρχε αυτη η ανισοτητα. Αφου ολοι θα ειχαν τις ιδιες ευκαιριες και τις ιδιες παραστασεις.
    Αλλά και μεσα απο αυτη την κοινωνια, καποιοι θα αφομοιωναν γρηγοροτερα απο καποιους αλλους, και θα εξελισοταν πρωτοι. Ειναι αυτοι που μεσα απο τις συνελευσεις και τα συνεδρια, θα κινουσαν το Σωμα να ενεργησει.
    Γιατι ειπαμε, στην αταξικη κοινωνια του Μπακουνιν, οι αποφασεις παιρνονται απο το Σωμα. Μπορει να ειναι καποιος επικεφαλης, αλλά ειναι ισος μεταξυ ομοιων.
    Δεν σου θυμιζει αρχαια Αθηνα, με τις συνελευσεις του Δημου ? Η εφαρμογη αυτου του τυπου πολιτευματος, οδηγησε στον χρυσο αιωνα του Περικλη.
    Και πως καταλυθηκε αυτο το πολιτευμα ? Φυσικα απο τις ολιγαρχιες που επεβαλαν την ιεραρχια που λες.
    Κι ερωτω. Σε ποια φαση της ιστοριας, εκει που υπηρξε ολιγαρχικο και ιεραρχικο πολιτευμα, οφεληθηκε ο λαος αυτου του πολιτευματος ? Οσο και να ψαξεις δεν θα βρεις καμια.
    Κοιτα για παραδειγμα την Ελλαδαρα μας. Μας εβαλε στις δαγκανες της τροικας ο ΓΑΠ με τον Σαμαρα και τον Μπενυ. Γιατι λεει το χρεος μας ηταν 280δις ευρω κι 108% του ΑΕΠ. Παρθηκαν χιλιαδες μετρα επι μετρων. Η ανεργια εφτασε κοντα στο 30%. Οι επιχειρησεις κλεινουν αβερτα. Τα νοικοκυρια δεν εχουν φαγητο και θερμανση.
    Και τεσσερα χρονια μετα, το χρεος εφτασε στα 370 δις και στο 158% του ΑΕΠ, και ισχυριζονται οτι μας εσωσαν. Ειδες τι κανει η ιεραρχια της ολιγαρχιας ? Ή μηπως θελεις να πιστεψω οτι ο Σαμαρας, ο ΓΑΠ και ο Μπενυ ειναι εξυπνοτεροι κι ευφυεστεροι απο σενα και μενα και τον οποιονδηποτε. Απατεωνες κοινου ποινικου δικαιου ειναι, αλλά προστατευονται απο το συστημα που τους εκτρεφει και την ιεραρχια που εσυ αποκαλεις.

    Η φυση μας διδασκει πως μια ομοιογενης ομαδα ζωων, (αν υποθεσουμε οτι ο ανθρωπος ειναι ζωο), θα εχει τον αρχηγο της και το κοπαδι που τον ακολουθει. Φαντασου μιαν αγελη λιονταριων. Οσο ο αρχηγος της αγελης θα τους πηγαινει σε μερη που υπαρχει τροφη κι ασφαλεια, ολα εχουν καλως. Οταν ομως ο αρχηγος αδυνατει, καποιος αλλος παιρνει τη θεση του.
    Δεν υπαρχει ιεραρχια που λες. Αντιθετα υπαρχει κοινοκτημοσυνη.

    ΥΓ. Πώς θα σου φανει αν στο τελος ο Φαν Γκαλ σηκωσει την κουπα ?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Νικόλα, δεν μπορώ να συμφωνήσω πλήρως. Δεν είναι μόνο οι παραστάσεις που έχει ο καθένας. Αν πάρεις δυο ανθρώπους και τους δώσεις τις ίδιες παραστάσεις θα βγουν το ίδιο βλάκες, έξυπνοι, ταλαντούχοι ή ικανοί; Δεν το νομίζω. Υπάρχουν κι άλλες μεταβλητές που πρέπει να βάλουμε στην εξίσωση.

    Ούτε τίθεται ζήτημα οικονομικής άνεσης. Δεν σημαίνει ότι ο πιο πλούσιος είναι και πιο ικανός. Ούτε ότι έχει λάβει μεγαλύτερη παιδεία. Η παιδεία, ασχέτως αν είσαι πλούσιος η φτωχός, έχει να κάνει πρωτίστως με την οικογένεια. Έχω γνωρίσει παιδιά που δεν είχαν περιουσία και ήταν ευγενικά και γεναιόδωρα. Κι έχω γνωρίσει και κάποια παιδάκια, με περιουσία, με μεγαλύτερες παραστάσεις, αλλά ατάλαντα και κακομαθημένα, που δεν ήξεραν την αξία του σεβασμού. Η οικογένεια είναι αυτή που δίνει τις παραστάσεις στο παιδί και, στη συνέχεια, ο ίδιος ο άνθρωπος στον εαυτόν του. Μακάρι το σχολείο να είχε πιο γερά θεμέλια, ώστε να μπορούσε να υποκαταστάσει την δεδομένη ανεπάρκεια της σύγχρονης οικογένειας.

    Και συνεχίζω. Λέμε για αταξική κοινωνία. Δεν γίνεται αυτό το πράγμα. Ούτε το 1850 μήτε το 2014. Εδώ έχεις μια ομάδα που αποτελείται από πέντε άτομα, οποιαδήποτε ομάδα, και αναπόφευκτα παρουσιάζεται η ανάγκη για επιμερισμό ρόλων και ηγεσία. Ειδάλλως, θα δημιουργηθούν προστριβές, συγκρούσεις, απρέπειες. Δεν γίνεται να είναι όλοι ίσοι: υποχρεωτικά κάποιοι θα διαφερούν και θα ξεπερνούν τα όρια της ισότητας, είτε προς το καλύτερο είτε προς το χειρότερο.

    Στην Δημοκρατία του Περικλή υπήρχαν εκλογές. Ψηφοφορίες. Στην θεωρία του Μπακούνιν κάτι τέτοιο απαγορεύεται διά ροπάλου. Κάθε μορφή ατομικής επιλογής αποκλειόταν. Κάθε μορφή εξουσίας καταδικαζόταν με συνοπτικές διαδικασίες. Μέχρι και τον Θεό, άσχετα αν υπάρχει, δεν υπάρχει ή τι σχέδια έχει για τους ανθρώπους, τον αντιμετώπιζε και τον παρουσιάζε σαν δυνάστη που εξουσιάζει τους ανθρώπους-σκλάβους. Και οι εκλογές κι ο Θεός αποτελούν λίκνο διαφωνίας για Μπακούνιν και Μαρξ.

    Γιατί φέρνεις ως παράδειγμα την σύγχρονη Ελλάδα; Για κάθε Ελλάδα υπάρχει και μια Σουηδία, μια Φιλανδία, μια Ελβετία, μια Γερμανία, μια Αυστραλία, μια Σιγκαπούρη. Τι πολίτευμα έχουν εκεί; Έχουν κανόνες; Περιορισμούς; Ατομική ελευθερία; Μάλλον, ναι. Κι όλα αυτά σε μια ταξική κοινωνία. Και για να επιστρέψουμε στα της χώρας μας, όπως γράφω και στο αρχικό κείμενο, ο Μπακούνιν έχει μερικό δίκιο όταν λέει ότι ο δυτικός πολιτικός διαβρώνει θεσμούς και εκφυλίζει αξίες. Αλλά σε μια αταξική κοινωνία νομίζω ότι δεν θα υπήρχαν καν αξίες και θεσμοί για να διαβρωθούν ή να εκφυλιστούν.

    Τέλος, στην αγέλη των λιονταριών που λες, ναι, μπορεί να υπάρχει κοινοκτημοσύνη. Θες να δεις τι ωραία κοινοκτημοσύνη θα υπάρχει όταν μια άλλη αγέλη λιονταριών εισβάλλει στην επικράτειά τους και πάει να φάει το φαγητό τους;

    Υ.Γ.1 Προσοχή! Δεν έγραψα πουθενά ότι απέκλεισα τον Ολλανδό από την κούρσα του πρωταθλήματος! Ούτε άφησα παρωθητικές νύξεις. Θεωρώ ότι, αργά ή γρήγορα, με δεδομένες κάποιες μεταγραφές και την απαραίτητη μεταλαμπάδευση φιλοσοφίας, η ομάδα θα πάρει μπρος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Νικολας.

    Φιλε Κανθαρε στο εγραψα πριν. Τις ιδιες παραστασεις που λαμβανουν καποια ατομα, αλλοι τις αφομοιωνουν γρηγοροτερα κι εξελισονται, κι αλλοι αργοτερα ή και καθολου. Ειναι ομως υποχρεωση της Πολιτειας να παρεχει την ιδια παιδεια σε ολους.

    Οταν το παιδι και ο εφηβος, βρισκονται 6-7 ωρες ημερησιως στο σχολειο, και μαλιστα τις πιο δημιουργικες ωρες, τις πρωινες, τοτε νομιζω πως το σχολειο διαμορφωνει τον χαρακτηρα. Βασικο ρολο παιζει ασφαλως και η οικογενεια. Ομως το σχολειο ακονιζει τη σκεψη και την κριτικη.
    Στην σημερινη Ελλαδα, αλλά και στα πολιτευματα δυτικου τυπου, τα σχολεια (δημοσια)απαξιωνονται και συκοφαντουνται. Η προθεση της εξουσιας ειναι να στειλει τα παιδια στα ιδιωτικα.
    Να λοιπον πως διαμορφωνεται η πολιτικη, οικονομικη και εκπαιδευτικη σκεψη κι εφαρμογη.
    Η αταξικη κοινωνια των ομοιων, στην προΠερικλη εποχη , οδηγησε στο χρυσο αιωνα του Περικλη. Δεν υπηρχαν εκλογες, αλλά κληρωση, (αφου ολοι ηταν ομοιοι), και λογοδοσια των πεπραγμενων του κληρωτου αξιωματουχου.
    Οι εκλογες απο μονες τους, ειναι παιχνιδι στα χερια των λιγων και οικονομικα ισχυρων.
    Στην σημερινη Ελλαδα, περιμενεις να ξεκουμπιστει η χουνταρα που κυβερνα με εκλογες ? Απλως θ’ αλλαξει το περιτυλιγμα, και θα στο δωσουν λιγο πιο ‘’αριστερο’’. Παλι χουντα θα εχεις ομως. Με προεδρικα διαταγματα και πραξεις νομοθετικου περιεχομενου.
    Στην αταξικη κοινωνια και οχι μονο του Μπακουνιν, οι αποφασεις παιρνονται απο κοινου. Δεν αποφασιζει ενας, αλλά ολο το Σωμα. Κατι σαν δημοψηφισμα. Αυτο που μολις το ψελλισε ο Γιωργακης, τον εξαφανισαν σε χρονο μηδεν.

    Οι κοινωνιες δυτικου τυπου και τα πολιτευματα που εχουμε σημερα, ειναι οπως τα λες. Με οργανωση, ιεραρχια, κι εκλογες. Για δες ομως την ανεργια και την κατανομη πλουτου, οπως και τη διαφθορα που υπαρχει σ’ αυτα.
    Πεαρασαμε στο σταδιο του καπιταλισμου, που λεγεται χρηματοπιστωτικος καπιταλισμος. Αυτο σημαινει, νεες και περισσοτερες Ουκρανιες και Γαζες. Γιατι αυτοι που κινουν τα νηματα ειναι αχορταγοι και απληστοι. Παντα με δημοκρατικες διαδικασιες βεβαια........

    Ε ! ασφαλως αν ερθουν να επιτεθουν στο ζωτικο μου χωρο, θα γινει πολεμος. Ειτε λιονταρια ειναι, ειτε Τουρκοι, ειτε Γερμανοτσολιαδες της Μερκελ. Εδω εχουμε να κανουμε με τις εννοιες πατριδα, συνειδηση, ιερα και οσια, οικογενεια.
    Βλεπεις τι ωραια μας την εφεραν ? Μαραζωνει ο τοπος, φευγουν οι νεοι και πιο προικισμενοι ανθρωποι απο την Ελλαδα, οι παππουδες πεθαινουν αβοηθητοι, κλεινουν σχολεια, νοσοκομεια. Κι ολα αυτα χωρια ν’ ανοιξει ρουθουνι. Παντα μ’ εκλογες.


    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Νικόλα, ωραία συζήτηση.

    Κατά την γνώμη μου, η Πολιτεία έχει λίγη δύναμη στο να παρέχει Παιδεία. Αυτό που μπορεί να παρέχει κυρίως είναι Εκπαίδευση -διαφέρει από την Παιδεία- και προφανώς να την παρέχει για όλα τα άτομα. Παιδεία (πρεπει να) παρέχει η οικογένεια. Δυστυχώς, όμως, η ελληνική οικογένεια έχει φθαρεί ανεπανόρθωτα. Ο θεσμός έχει διαβρωθεί. Το απότελεσμα είναι να πέσει το βάρος στο σχολείο, το οποίο αποτελείται από εξίσου διαβρωμένους μαθητές, καθητητές και γονείς, ως απόρροια της εκφυλισμένης οικογένειας, αλλά να μην μπορεί να υποκαταστήσει τις δεδομένες ανεπάρκειες της σύγχρονης ελληνικής οικογένειας. Δυστυχώς αυτό δεν το βγάζω από το μυαλό μου, αλλά το έζησα ως καθηγητής στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Παρατηρούσα κάποια παιδιά και αναρωτιόμουν γιατί φέρονται έτσι. Δεν ήταν οι κακές παρέες ή οι κακοί καθηγητές, καθώς μια οικογένεια που έχει μεταλαμπεύσει αξίες στο παιδί της τις περισσότερες φορές μπορεί να τον βοηθήσει να αποφύγει τέτοιους κινδύνους. Μόλις γνώριζα, λοιπόν, τους γονείς, καταλάβαινα 101% τον λόγο που τα παιδιά φερόντουσαν έτσι. Και αμέσως γινόμουν και πιο ελαστικός προς εκείνα.

    Επίσης, οφείλω να σε ενημερώσω ότι η ψυχολογία θεωρεί -και με βάση αυτά που γνωρίζω με βρίσκει σύμφωνο- ότι ο χαρακτήρας του ανθρώπου διαμορφώνεται μέχρι τα 4 του χρόνια. Από εκεί και πέρα είνα εξαιρετικά δύσκολο -μόνο με την βοήθεια κάποιου ισχυρότατου σοκ- να αλλάξει ο χαρακτήρας και, κατ΄επέκταση, κάνουμε λόγο για αλλαγή συμπεριφοράς. Ουσιαστικά είναι αυτό που ουρλιάζω εδώ και χρόνια περί ποιοτικής βελτίωσης και προσωπικής αναβάθμισης.

    Προφανώς και πρέπει να υπάρχει λογοδοσία των πεπραγμένων. Σε μια αταξική κοινωνία ποιος θα λογοδοτεί; Ποιος θα είναι αυτός που θα φέρει την ευθύνη και θα πρέπει να λογοδοτήσει; Όλο το Σώμα; Τότε θα δημιουργηθεί ένας σκύλος που θα κυνηγάει την ουρά του. Μέχρι να ξεπεταχτούν αυτοί που θα διαφέρουν, όπως είπα στο παραπάνω σχόλιο, για να αδράξουν την εξουσία, να θέσουν κανόνες και να βάλουν μια τάξη.

    Νομίζω ότι έχουμε μιλήσει περισσότερο από όσο πρέπει για εκλογές και Ελλάδα. Ξεχνάμε ότι στις εκλογές δεν ψηφίζουν περίεργοι εξωγήινοι ή οι κακοί Γερμανοί, αλλά Έλληνες πολίτες, και το έχω τονίζει πολλάκις αυτό το ζήτημα στα άρθρα που γράφω. Κι όπως έγραψα πρόσφατα, ο άνθρωπος, με εξέχον παράδειγμα τον Έλληνα πολίτη, είναι το πιο άγριο θηρίο που κάνει το κακό για την κάβλα του. Αυτό δεν είναι ακριβώς αποτέλεσμα εξουσίας, αλλά έλλειψη ελεγκτικών μηχανισμών, κανόνων και ηθικής πυξίδας. Διότι στην Ελλάδα μπορείς, π.χ., να διπλοπαρκάρεις σε κεντρική λεωφόρο και να μην σε πειράξει κανείς, αλλά αν κάνεις κάτι παρόμοιο στο Λονδίνο ή στο Βερολίνο για να πας στο περίπτερο να πάρεις τσιγάρα, μέχρι να επιστρέψεις ο γερανός θα έχει μαζέψει το αμάξι και θα το έχει πάει στην μάντρα. Υπάρχουν, δηλαδή, και καπιταλιστικές χώρες που δεν είναι σαν την Ελλάδα: ας μην το ξεχνάμε.

    Επομένως, όπως έχω ήδη αναφέρει, η εξουσία εκφυλίζει ιδέες, πρόσωπα, θεσμούς και αξίες, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ισχύει παντού, δεν σημαίνει ότι καταρρίπτεται η ατομική ευθύνη και δεν σημαίνει ότι το τωρινό κοινωνικο-οικονομικό σύστημα δεν έχει ατέλειες. Όλα τα συστήματα έχουν ατέλειες. Αλλά θεωρώ ότι η Ιστορία έχει απορρίψει κάποια συστήματα που είχαν περισσότερες ατέλειες και αδυναμίες από τον καπιταλισμό. Νομίζω, άρα, ότι είναι προτιμότερο να υπάρχει άνιση κατανομή στα αγαθά, παρά να υπάρχει ίση κατανονομή στις στερήσεις, όπου θα εξαλείφονταν οι ευκαιρίες για πρόοδο, σε ατομικό και κρατικό επίπεδο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ποιος θα λομπάρει τον τερματοφύλακα;

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...